"Өртэй юм шиг хувь
заяаныхаа
Өчүүхэн нэгэн
боол нь би
Өшөөтэй юм шиг
хүмүүстэй
Ерөөлтэй
учрах тавилантай...."
“Тавилан” хэмээх
энэ романыг унших тохиол таарсанд их баяртай байгаа. Заавал унших ёстой номны
тоонд байх ёстой гэж бодож байна.
2012 онд анх уншигчдын
гарт очиж байсан энэхүү номын гол дүр болох Данзан өвгөн. Тэрээр 7 сайхан
хүүхэд төрүүлж өсгөсөн ба өтөл болсон хойноо олон гашуун зовлон амсаж байгаа
талаар өгүүлдэг. Зовлон зүдгүүр тохиох бүрт тэнгэр бурхан, нутаг усныхаа
сахиусанд залибаран өршөөл эрээд, бүсээ чангалж, нулимсаа цааш нь залгин дотроо
“Эр хүн зовлонг сөрж дийлдэг, энэ муу гашуун зүдгүүрийг ууж дуусгана даа” гэж
шийдэмгий бодож буй нь үнэхээр бишрэм.
Монгол хүний
нутгаа гэх сэтгэл, хүндэтгэл бишрэлийг ой тоонд арилшгүй буутал дүрсэлсэн
байдаг. Мөн гэр бүлийн үнэт зүйл, хорвоогийн мөн чанар, эр хүний жудагтай
байдал, эхнэр хүний уран уян сэтгэлийг тодхоноор бичин үлдээжээ. Сайны хажуугаар
саар гэдэгчлэн ховдог шунахай сэтгэл, өс хонзон, хар буруу үйлийн талаар уншсан
хүний сэтгэл хөндүүр оргихгүй байхын аргагүй бичсэн байдаг.
Уншаад дууссаны
дараа аливааг илүү нухацтай талаас нь бодмоор ч юм шиг сэтгэгдэл төрүүлсэн
сайхан ном юм. Хорвоо үргэлж дардан биш ч жаргал зовлонгоос илүү
байдгийг ойлгооч гэх шиг хуудас болгонд нь ухаарал шингээсэн юм шиг санагдсан.
Эд мөнгө, эрх
мэдэл, алдар нэр, хайр дурлал аль нь ч гэсэн хэмжээнээс хэтрэхэд утгаа алддаг
гэдгийг ахин сануулсан “Тавилан” романы гол санааг эцэг эхийн хайр энэрэл, үр
хүүхдийн ачлалын талаар гэж би хэлнэ. Хүн хэдий мундаг байлаа ч төрүүлсэн эцэг
эхдээ үргэлж балчираараа байдаг гэдэг. Хүн шиг хүн болгосных нь хариуд аав ээжийгээ
өргөж гийгүүлэхгүй юмаа гэхэд тэднийхээ сэтгэлийг бүтэн байлгах ёстой юм шүү
гэдэг санааг сайхан гаргаж ирсэн байдаг.
Аливааг уужуу
ухаанаар шийддэг Данзан өвгөн үр ачдаа төдийгүй өргөн олондоо дурсагдан үлдсэн далай
ухаант буурал байсныг нүдэнд харагдтал дүрслэн бичсэн Б.Сарантуяагийн энэхүү
романыг та ч гэсэн завшаан олдвал заавал уншаарай.
Инээмсэглэрэй,
Nikki нь.
2015 оны
1 дүгээр сар 26